Embolizacja tętnic macicznych w leczeniu adenomiozy

Czym jest adenomioza? 

     Adenomioza jest to typ endometriozy, w której dochodzi do wszczepienia gruczołowej tkanki endometrium w obręb mięśniówki macicy.  Najczęściej dotyka kobiety pomiędzy 40. a 50. rokiem życia.  Do najczęstszych objawów klinicznych adenomiozy należą bóle podbrzusza, częste plamienia pomiędzy miesiączkami, nieprawidłowe krwawienia miesiączkowe. Adenomioza może utrudniać zajście w ciążę, a także komplikować jej przebieg. Adenomioza często współwystępuje z innymi schorzeniami macicy, najczęściej mięśniakami gładkokomórkowymi, endometriozą i polipami endometrium, co czasami może utrudniać rozpoznanie. Jak dotąd wiele aspektów tej choroby nie zostało w pełni poznanych, co utrudnia leczenie

Jak rozpoznać adenomiozę?

     Objawy są na tyle niecharakterystyczne, że bez dodatkowych badań obrazowych w postaci USG lub rezonansu magnetycznego nie ma możliwości postawić pewnej diagnozy. W obu badaniach obrazowych, adenomioza ma bardzo charakterystyczny obraz. Adenomiozę można sklasyfikować według głębokości wnikania do mięśniówki macicy, stopnia zajęcia lub konfiguracji mięśniówki macicy (rozlanej lub guzkowej).  W pierwszej kolejności należy skontaktować się ze swoim lekarzem ginekologiem i wykonać przezpochwowe badanie USG.  

Jakie są metody leczenia?

     Metody leczenia obejmują metody chirurgiczne, farmakologiczne i małoinwazyjne. Leczenie zachowawcze skupia się na hamowaniu enzymów wytwarzających prostaglandyny odpowiedzialne za bolesne skurcze podczas miesiączki (niesteroidowe leki przeciwzapalne) lub na lekach hamujących proliferację endometrium (np. Doustne tabletki antykoncepcyjne, lewonorgestrel, danazol i inhibitory aromatazy). Wśród metod chirurgicznych można wyróżnić laparoskopowe usuniecie ognisk choroby, czy w przypadku rozległych zmian może być wskazane wycięcie macicy -  metoda jedynie dla chorych, które w przyszłości nie planują powiększania rodziny.  

     W ostatnich latach opracowano małoinwazyjne metody diagnostyczne i lecznicze, ponieważ coraz więcej kobiet pragnie utrzymać macicę w celu zachowania płodności lub po prostu uniknąć poważnej operacji. Obecnie dostępnych jest kilka opcji leczenia oszczędzającego macicę: histeroskopowa resekcja, ablacja, termoablacja ultradźwiękowa (HIFU), z których każda wiąże się z własnym ryzykiem i korzyściami. Embolizacja tętnic macicznych jest uznaną opcją leczenia mięśniaków macicy i ostatnio zyskała popularność jako bezpieczna i wyjątkowo skuteczna metoda leczenia adenomiozy.  Długoterminowa obserwacja wykazała, że ​​pacjentki z objawową adenomiozą, które przeszły zabieg embolizacji tętnic macicznych zgłaszały wysoki wskaźnik poprawy klinicznej i uniknęły histerektomii (usuniecie macicy) w ponad 80% przypadków *.  Z kolei nasze wyniki badań wskazują, iż redukcja bólu w podbrzuszu występuje u 90 % chorych, średnio z 7.8 pkt spada do 1.6 pkt.   Wszystkie pacjentki zgłaszały zmniejszenie krwawienia miesiączkowego, a co za tym idzie poprawę jakości życia codziennego. Większość pacjentek zgłosiła, że jest bardzo lub dość zadowolona z wyników i poleciłaby ten zabieg koleżance.

Jak wygląda zabieg embolizacji?

     Zabieg embolizacji wykonywany jest z dostępu w okolicy prawej pachwiny lub przedramienia. Do tętnicy wprowadzany jest cieniutki cewnik. Pod kontrolą fluorkospii (promienowanie rtg) radiolog zabiegowy cewnikuje tętnice maciczne. Do tych naczyń podaje materiał embolizacyjny w celu zablokowania napływu krwi do ognisk adenomiozy. Zabieg trwa około godziny. Pacjentka pozostaje w szpitalu przez 24/48 h. 

*De Bruijn AM, Smink M, Hehenkamp WJK, et al. Uterine Artery Embolization for Symptomatic Adenomyosis: 7-Year Clinical Follow-up Using UFS-Qol Questionnaire. Cardiovasc Intervent Radiol. 2017;40:1344-1350.