Biopsja przezskórna

     Biopsja przezskórna to zabieg diagnostyczny polegający na pobraniu materiału tkankowego, który pozwala na diagnozę wielu chorób i często zastępuje konieczność operacji chirurgicznej w celu pobrania wycinka. 

Pobrany przezskórnie wycinek (bioptat) jest następnie wykorzystany w celu określenia charakteru zmiany (łagodna lub złośliwa). Jeśli nowotwór ma charakter złośliwy materiał stanowi podstawę do ustalenia rozpoznania i wdrożenia leczenia.

Bioptaty są również wykorzystywane do:

    • Określania markerów nowotworowych oraz profilu komórkowego nowotworu 
    • Analizy mutacji nowotworowych
    • Oceny stanu pacjenta 
    • Oceny charakteru i stadium chorób układowych 
    • Oceny organów przed planowanym przeszczepem 
    • Monitorowania przeszczepionych organów pod kątem odrzucenia 

Jakie są korzyści z przezskórnej biopsji?

     Zabieg przezskórnej biopsji pozwala bezpiecznie pobrać materiał tkankowy nawet z bardzo małych zmian; dzięki temu pacjent unika biopsji podczas otwartego zabiegu chirurgicznego, który jest znacznie bardziej inwazyjny a przez to obarczony większym ryzykiem powikłań i koniecznością dłuższego pobytu w szpitalu. Wynik biopsji pozwala lekarzowi prowadzącemu na postawienie diagnozy i ocenę zaawansowania procesu chorobowego oraz zaplanowanie leczenia. 

Jak należy przygotować się do biopsji?

     Większość zabiegów przezskórnej biopsji można wykonać w warunkach ambulatoryjnych. Przed zabiegiem należy skonsultować z lekarzem przyjmowane leki i ewentualnie odstawić niektóre na sam czas zabiegu. Lekarz może poprosić pacjenta, aby ten był na czczo i wykonał niezbędne badania laboratoryjne. Po zabiegu ważne jest, aby pacjent nie był sam, zwłaszcza jeśli biopsja wykonywana była w znieczuleniu.

Zabieg biopsji

     Zabieg wykonuje się po kontrolą USG, CT, fluoroskopii lub łącząc powyższe metody obrazowania. W celu wyznaczenia toru biopsyjnego radiolog zabiegowy zapozna się z wynikami badań obrazowych i wyznaczy bezpieczną i możliwie najkrótszą drogę dla igły biopsyjnej. W niektórych przypadkach konieczne jest założenia wkłucia dożylnego w celu podania leków i monitorowania pacjenta. W wygodnym dla pacjenta ułożeniu miejsce wkłucia jest dezynfekowane i znieczulane.

Czasami zabieg wymaga podania znieczulenia dożylnego i/lub środków przeciwbólowych. Przez małe nacięcie na skórze igła biopsyjna zostaje wprowadzona do zmiany i pobrany zostaje materiał. Podczas zabiegu niezmiernie ważna jest współpraca pacjenta, który powinien stosować się do zaleceń lekarza (np. aby zatrzymać oddech). W wielu przypadkach pobranych zostaje kilka bioptatów. Ewentualne krwawienie występujące po zabiegu jest krótkotrwałe i niewymagające żadnej interwencji poza zastosowaniem ucisku. Miejsce nakłucia zaopatrywane jest niewielkim opatrunkiem. Niektórzy pacjenci wymagają dodatkowych badań obrazowych po wykonanej biopsji. Po zakończonym zabiegu odpowiednio przygotowany materiał biopsyjny wysyłany jest na badania do laboratorium. 

Jakie są powikłania zabiegu biopsji?

      Przezskórna biopsja jest zabiegiem bezpiecznym, obarczonym niskim ryzykiem powikłań. Możliwe powikłania wspólne dla wszystkich zabiegów biopsyjnych obejmują oprócz niepowodzenia samej biopsji także wystąpienia krwiaka w miejscu nakłucia, niewielkie krwawienia, zakażenie, perforację, przypadkowe uszkodzenie narządu oraz spowodowanie rozsiewu komórek nowotworowych. Należy pamiętać, że każdy przypadek pacjenta zakwalifikowanego do zabieg biopsji należy traktować indywidulanie. W celu uzyskania informacji dotyczących danego przypadku konieczne jest skontaktowanie się z lekarzem wykonującym zabieg. 

Czego należy spodziewać się po zabiegu? Jakie są dalsze kroki?

      Czas trwania znieczulenia jest krótki więc pacjent szybko odzyskuje całkowitą sprawność. Po zabiegu lekarz może zalecić pozycję leżącą przez okres od 1 do 6 godzin i przez ten czas pacjent będzie pod obserwacją. Konieczne może być utrzymanie określonej pozycji ciała w celu zmniejszenia ryzyka wystąpienia krwawienia po niektórych biopsjach (np. biopsji nerki). Konieczne może być również wykonanie badań laboratoryjnych. W razie wątpliwości co do stanu zdrowia pacjenta, konieczne może być pozostanie w szpitalu. 

Gdy lekarz otrzyma wynik biopsji, skonsultuje się z pacjentem w celu przekazania wyniku i podjęcia ewentualnego leczenia.